تحلیل تاثیر محدودیت های مالی بر مولفه های منتخب ریسک و بازده بازار سرمایه شرکت های تولیدی

یکی از مهم ترین چالش هایی که مدیران با آن سروکار دارند تأمین مالی مخارج سرمایه گذاری پروژه های مختلف است. در بازارهای سرمایه کامل، تصمیمات سرمایه گذاری شرکت ارتباطی با دسترسی به منابع مالی ندارد. اما در واقعیت بازار سرمایه نمی تواند به صورت کاملاً کارا عمل کند و شرکت ها در عمل در بازارهای ناکامل مشغول به فعالیت هستند و در نتیجه با محدودیت مالی مواجه می باشند. باتوجه به این که محدودیت های مالی دسترسی به وجوه مورد نیاز برای سرمایه گذاری را محدود می کند می تواند مانع اتخاذ تصمیمات بهینه در زمینه سرمایه گذاری شده و به از دست دادن فرصت های سرمایه گذاری برای بنگاه منجر شود. به طور قطع واکنش مناسب شرکت ها در مواجه شدن با محدودیت های مالی می تواند در پیشگیری از این آثار منفی موثر باشد. هدف اصلی در این پژوهش تحلیل تاثیر محدودیت های مالی بر مولفه های منتخب ریسک و بازده بازار سرمایه شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. جامعه آماری این پژوهش شامل 289 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و دوره زمانی پژوهش نیز سال 1390می باشد و نمونه آماری این پژوهش نیز شامل 152 شرکت تولیدی عضو بورس اوراق بهادار تهران در سال 1390 می باشد. باتوجه به هدف پژوهش محدودیت مالی به عنوان متغیر مستقل و مولفه های ریسک و بازده به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شده اند. محدودیت مالی با استفاده از تکنیک رتبه بندی تاپسیس با بهره گیری از 12 معیار محدودیت مالی اندازه گیری شده و همچینین متغیر ریسک از طریق سه بعد انحراف معیار بازده، ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک اندازه گیری شده است. به منظور بررسی کلیه فرضیات به جز فرضیه دوم از رگرسیون خطی و برای آزمون فرضیه دوم نیز از معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که محدودیت های مالی دارای تاثیر معنادار منفی بر بازده و انحراف معیار بازده می باشد و شرکت هایی که با محدودیت های مالی بیشتری مواجه هستند میزان بازده و انحراف معیار بازده آن ها کمتر می باشد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که محدودیت های مالی دارای تاثیر معنادار مثبت بر ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک می باشد و هرچه میزان محدودیت های مالی که شرکت ها با آن روبرو هستند بیشتر باشد میزان ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک آن شرکت ها کمتر است. براساس نتایج به دست آمده نیز تاثیر محدودیت های مالی بر ریسک و نسبت پاداش به نوسان پذیری تایید نشد.